De laatste jaren is Noorwegen als reisbestemming steeds populairder geworden, met name onder mensen tussen de 20 en de 30 jaar. Ik merk het om me heen, iedereen wil naar Noorwegen of is er in de afgelopen jaren met zijn of haar backpack doorheen gereisd. Persoonlijk vind ik dit een opvallend gegeven want Noorwegen wordt toch vaak bestempeld als koud en wisselvallig, duur en ontoegankelijk? Zijn onze vakantie idealen dan niet meer, zon, zee en zuipen? Ik vind het des te leuk en als ervaren Noorwegen ganger zal ik mijn ervaringen delen en inzicht geven in dit prachtige land.

Het was het jaar 1992 toen ik voor het eerst de Noorse lucht opsnoof, ik weet het nog zo goed; ik was 1. Sinds die zomer heb ik nog zo’n 11 keer het land bezocht, met twee weken geleden als mijn meest recente bezoek. Mijn ouders waren zacht gezegd idolaat van het land en hebben mij in mijn jeugd vaak genoeg meegenomen om de zomer in Noorwegen te spenderen. Hierdoor ben ik uiteraard ook besmet geraakt met het Noorwegen virus. Al moet ik er wel bij zeggen dat mijn bewondering voor de schoonheid van het land pas sinds de afgelopen jaren is ontstaan, ik denk dat het vroeger te “gewoon” was voor mij; bijna elk jaar maar weer naar Noorwegen. Maar nu ben ik ouder en wijzer en hebben mijn ogen ook andere schoonheden van onze aardbodem mogen bezichtigen waardoor ik met mijn vergelijkingsmateriaal, Noorwegen in een heel ander licht heb geplaatst. De hoge hoogtes van dit land zijn daadwerkelijk vele malen mooier dan bijvoorbeeld de Blue Mountains in Australië, wie had dat ooit gedacht?

Jotunheimen_Norway

Feiten

Voordat ik meer vertel over de mooiste plekken in Noorwegen, zal ik wat wellicht irrelevante feitjes verstrekken.

  • Noorwegen is ongeveer 10 keer zo groot als Nederland en heeft maar 5 miljoen inwoners waarvan iets meer dan een half miljoen in de hoofdstad Oslo wonen. Dit maakt Noorwegen naast Ijsland en Kazachstan het dunst bevolkte land van Europa. Overigens was de noordelijk gelegen stad Trondheim vroeger de hoofdstad, daarom worden hier nieuwe koningen en koninginnen nog steeds gekroond en vinden hier ook de koninklijke huwelijken plaats. Ook Noorwegen heeft nog steeds een koningshuis.
  • Noorwegen heeft zowel een gematigd zeeklimaat als een toendraklimaat als een landklimaat. Dit houdt in dat de verschillen in temperatuur en neerslag bijzonder kan differentiëren. In de winter kan het er ronduit koud zijn en ligt er overal sneeuw. In de zomer kan het er gemakkelijk 30 graden zijn alswel 12 graden; je moet maar net geluk hebben. Ook blijft het in de zomermaanden s’nachts heel lang licht en wordt het eigenlijk niet echt donker.
  • Mocht je met de auto door het land toeren en de radio vaak aan hebben, zul je geregeld black metal door je speakers gepompt krijgen. Noorwegen heeft sinds de jaren 90 een grote black metal scene en deze wordt wereldwijd dan ook gezien als een van de belangrijkste.
  • Omdat Noorwegen zo’n prachtig land is, is het allemansrecht om overal vrij te kunnen kamperen en lopen. Zelfs over en op landgoederen zolang de eigenaar het oké vindt.
  • De Noorse keuken bevat veel vlees- en visgerechten. Verwacht geen chique en delicaat opgemaakt bord want doorgaans is het een flink maaltje voor de stevige trek. Wil je de Noorse keuken uitproberen, kijk dan uit naar gerechten als: Elg (eland), reinsdyr (rendier), rakfisk (forel), lutefisk (met name kabeljauw), lapskaus (stampot van vlees en groenten), pølser (Noorse worstjes). En bij veel van deze gerechten krijg je er zure room erbij geserveerd, Noren zijn namelijk dol op zure room. Voor Noorse snacks zou ik in de supermarkt Lefse halen, dat is een soort dikke pannenkoek met een laagje kaneelspread ertussen. Ook bieden ze in veel berghutten/cafe’s en restaurants wafels aan, die je zelf moet besmeuren met aardbeienjam en zure room, het perfecte tussendoortje na een lange hike.
  • In Noorwegen kun je ook prima wilde dieren spotten, om er even een paar te noemen: muskusossen, elanden, verschillende herten, zwijnen, walrussen, walvissen, dolfijnen, zeehonden, lynxen, veelvraten, vossen, wolven, bruine beren en natuurlijk in het noorden, ijsberen.
  • Bijna vergeten te melden, in Noorwegen betaal je met kronen; 1 euro is zo’n 9 kronen.
  • De Noren zijn uiterst vriendelijk maar zullen vaak terughoudend overkomen. De meeste jongeren spreken bijzonder goed Engels, de ouderen zullen hier en daar een woordje kennen, maar een goed gesprek zal lastig worden.
  • Ja, de biertjes in Noorwegen zijn redelijk prijzig. Op een terras betaal je rond de 8 euro voor een biertje, de grootte hiervan verschilt per bar/restraunt/terras. Ik raad aan om in een supermarkt gewoon een lekker sixpackje Noors bier te halen.

Rondane_National_Park

De Rondane en de Jotunheimen

Welnu, ik ga jullie meer vertellen over de twee bekende nationale parken van Noorwegen; de berggebieden van de Rondane en de Jotunheimen. Deze hooggebergtes liggen in het midden van Noorwegen in het noord-westen van de bolling. Mijn laatste bezoek bracht me ook naar dit gebied en ondanks het feit dat Noorwegen ontelbaar veel andere mooie plekjes heeft, heb ik met nog vele anderen, mijn hart verpand aan de bergen van de Rondane en de Jotunheimen. In deze gebieden liggen de hoogste toppen van Noorwegen. Het hooggebergte van de Rondane telt 10 toppen die boven de 2000 meter liggen, met daarvan de hoogste de Rondeslottet (2.178 m) en de Storronden (2138 m), beide toegankelijk zonder gids en klimattributen. De Rondane beschikt over een onmetelijke schoonheid, maar het hooggebergte van de Jotunheimen is ronduit spectaculair. In de Jotunheimen bevinden zicht de echter grote jongens. Niet voor niets betekent deze naam, ‘het huis van de reuzen’. Wat “de wereld van de reuzen” betekent en waar dus de echte grote jongens zich bevinden, ronduit spectaculair. De hoogste toppen van Noorwegen vind je dan ook in dit gebied en zijn de; Galdhøpiggen (2469 m) en de Glittertind (2454 m). De Galdhøpiggen kun je zonder gids en klimattributen beklimmen maar de Glittertind en nog vele andere bergen van de Jotunheimen zijn echt weg gelegd voor gevorderde mountaineers.

Praktisch

Ik begon mijn reis in Nederland en ben met de auto via de bruggen (Denemarken/Zweden) naar Noorwegen gereisd. Ik heb er ongeveer 20 uur over gedaan in totaal, onderweg zou je natuurlijk ook kunnen besluiten een hotel te pakken. Het voordeel hiervan is natuurlijk dat je beschikking hebt tot je eigen auto en geen auto hoeft te huren of met bussen of treinen verder moet reizen vanuit Oslo. De trein van Oslo richting Trondheim gaat zo’n 2 keer per dag en stopt in alle tussengelegen dorpjes. Het is een mooie rit maar het duurt uiteraard erg lang  (voor informatie over treinreizen kijk op: www.nsb.no). De tourbussen zijn wellicht wat flexibeler in locaties en rijden ook af en aan. Ze rijden niet alleen naar verschillende dorpjes, ze gaan ook naar de toeristische plekken. Er zijn ontelbaar veel maatschappijen die busreizen aanbieden maar dit is 1 van de voornaamste: www.telemarkekspressen.no.

Toen ik bijna aankwam op plaats van bestemming ben ik even gestopt in het stadje Lillehammer om een kopje koffie te drinken. Dit uitermate gezellige stadje ligt ongeveer 100 kilometer onder de Rondane en is zeker de moeite waard om een bezoekje te brengen. Lillehammer is voor Noorse begrippen een redelijk grote stad met maar liefst 20.000 inwoners. Zowel de Olympische spelen in 1994 als het Eurovisiesongfestival in 2004 vonden in deze stad plaats en hebben interessante bezienswaardigheden achtergelaten. Lillehammer is ook bekend vanwege de serie die daar is opgenomen en tevens te vinden is op Netflix; Lillyhammer (2012-2014).

Vanuit Lillehammer was het nog een uur tot 1.5 uur rijden naar mijn bestemming in Høvringen, hier had ik een hytte (huisje). Høvringen ligt aan de westelijke “ingang” van de Rondane. Door deze gunstige ligging kun je niet alleen makkelijk de Rondane bezoeken maar ook gemakkelijk via de noord en oostkant de Jotunheimen benaderen. Om alle mooie dingen in Noorwegen te willen zien moet je heel wat afstanden afleggen, niks ligt echt “om de hoek”. Persoonlijk vind ik dit niet erg want onderweg zie je genoeg mooie dingen. Ook biedt het je de kans om de omgeving waarin je verblijft helemaal van voor tot achter uit te kammen waardoor je zelf mooie plekken kunt ontdekken zonder achter hordes toeristen aan te lopen, het gevoel te krijgen dat je alleen op de wereld bent met het mooie landschap. Je kan er natuurlijk ook voor kiezen om door het land te trekken, te liften of op verschillende plekken een hytte te nemen.

Highlights omgeving Rondane & Jotunheimen

Blåhø
De Blåhø is een berg van 1617 meter en bied je een 360 graden uitzicht over alle omliggende Nationale parken. Het uitzicht is werkelijk wonderschoon. Je kunt met de auto helemaal op de top komen. Je begint aan de kant van Vågåmo waarna je al snel een tolweg krijgt. Als je hem kunt zien dan spot je de Blåhø vrij snel omdat de berg een platte bovenkant heeft en een hele grote zendmast, een ideaal navigatiepunt dus.

Grimsdalen

Grimsdalen is een vallei waar je met de auto of fiets doorheen kan rijden. De lange vallei wordt al vanaf de 16e eeuw gebruikt door boeren. Langs deze (tol)weg zijn ontelbaar veel mogelijkheden om uit te stappen en de benen te strekken. De vallei heeft oude en nieuwe bijzondere rotsformaties en ligt ver afgelegen van de bewoonde wereld.

Raften in Heidal

In Heidal vind je de meeste centra voor raften, kajakken, kanoën en canyoningen, mocht je een echte thrillseeker zijn, want in deze rivieren gaat het er zeker in de zomermaanden behoorlijk ruig aan toe.

Folldal steengroeve

Wanneer je vanaf de E6 heel Grimsdalen uitgereden hebt kom je aan in Folldal. Tegen de helling van de berg ligt een oude steengroeve. In de zomer gaat er elk uur een treintje onder de grond zodat je een glimp kunt werpen op de omstandigheden waarin de mijnwerkers vroeger moesten werken. De tour duurt een half uur. Na afloop kun je door het kleine stenenmuseum lopen of een lekkere waffel nuttigen.

Noorwegen8

Muskusossen in Dovrefjell

In de maanden juni tot september is er de mogelijkheid om muskusossen te spotten in het gebied van Dovrefjell. Deze imposante arctische beesten die tussen de 225 en 400 kilo wegen komen nog op weinig plekken op de wereld voor. Met een gids heb je een zeer goede kans om de muskusossen en nog vele andere dieren tegen te komen. Muskusossen zijn niet gevaarlijk, zolang je op gepaste afstand van ongeveer 200 meter blijft.

Rondvassbu to rondeslottet

Dit is het start- en verzamelpunt van verschillende wandeltochten. Vanaf deze hut begint ook de tocht die je naar de top van de storronden of de rondeslottet zult leiden.

Kvitskriuprestene

De Kvitskriuprestene, ofwel de Witte Priesters van het Puin, zijn witte merkwaardige kalkformaties die aardpiramides genoemd worden. De stenen die bovenop de 6 meter hoge pilaren liggen zorgen ervoor dat de pilaren tijdens regenval niet door erosie in elkaar storten.

Jørundgard Medieval Centre

Dit middeleeuwse boerenhoeve met een boerderij en bijgebouwen werd in 1994 gebouwd als filmset voor de film Kransen. Er zijn hier 16 huisjes te vinden en een staafkerk. Je kunt hier ook overnachten al moet je dan wel je eigen slaapzak en eten meenemen.

Peer Gynt

Vanuit Smuksjøseter, waar je de auto parkeert kun je een mooie wandeling maken naar de Peer Gynt Hytta. Het begin is een stuk klauteren maar daarna loop je tussen bergtoppen en valleien en zie je nergens een teken van leven. Bij de Peer Gynt Hytta kun je overnachten mocht je bijvoorbeeld een huttentocht willen ondernemen, maar je kunt hier vooral terecht voor een wafel, met zure room en aardbeienjam, met thee of koffie. Dit is dan ook de reden waarom dit zo’n leuke wandeling is, naast dat het ontzettend mooi en rustgevend is. De wandeling staat goed aangegeven op bordjes en stenen en zal zo’n 10 kilometer zijn.

Paardrijden

Er is de mogelijkheid om in Geilo en in Heidal een dag, of meerdere dagen te paardrijden. Bezoek een vvv voor exacte adressen.

Sognefjellet Summer Ski Centre in breheimen

De rit naar de Sognefjellet Summer Ski Centre (hotel) alleen al is een bezoek waard. De weg brengt je naar de besneeuwde hoogvlaktes van het Breheimen nationale park. Je kunt hier daarom ook in de zomer skieen, en je startplaats zal het Sognefjellet Summer Ski Centre zijn. Je moet wel je eigen spullen meenemen want je kunt hier geen ski-gear huren. Daarom zul je hier eigenlijk uitsluitend Noren vinden. Toch is het een prima plek om even een kopje koffie of iets fris te drinken terwijl je naar de skieende Noren kijkt. Maak zelf even een ommetje door de sneeuw en stap vervolgens weer in de auto om te beginnen aan de afdaling.

Gletsjers beklimmen

De Jotunheimen zijn perfect voor het beklimmen van gletsjers en geven de mogelijkheid om zowel simpele als extreme tochten te ondernemen. Abseilen en klimmen over- en door ijzige formaties, het kan allemaal. Vanuit Svellnosbreen gaan er verschillende tochten met gidsen richting de gletjers. Ook Smørstabbreen gletsjer in de Sognefjellet is betreedbaar met gidsen.

Besseggen

Een van de meest spectaculairste uitzichten die ik ooit heb mogen aanschouwen was de tocht naar Besseggen. Deze tocht brengt je naar een richel die honderden meters boven twee meren (het groene Gjendevatnet meer aan de ene kant en het diep blauwe Bessvatnet meer aan de andere kant) uittorent. Je vertrekt met 1 van de vroegere boten vanuit Gjendesheim (984 meter hoogte) naar Memurubu. Vanuit daar beklim je Bessegen en klim je verder tot het hoogste punt waarna je aan de afdaling richting Gjendesheim begint. Deze tocht duurt ongeveer 6 tot 9 uur en is het best bewandelbaar in de maanden juni tot September. Je kunt er ook voor kiezen om vanuit Gjendesheim steil naar boven te klimmen en door te lopen naar Bessegen om vervolgens weer om te keren, dit als je de boot gemist hebt of wel zin heb in een pittig klimmetje. Zorg dat je goed gekleed bent met genoeg eten en drinken bij je en bescherming tegen zowel hitte als kou.

Lom

In het gebied van de Jotunheimen ligt het toeristische stadje Lom. In Lom valt genoeg te doen en is zeker een dagbezoekje waard. Lom heeft een bijzonder mooie staafkerk en een relatief groot mineralenmuseum. Verder kun je er overal eten of op een terrasje zitten en genieten van de omgeving. Achter Lom ligt het mooie Bovredal.

Galdhøpiggen

Deze 2469 meter hoge berg heb ik zelf nog nooit mogen beklimmen maar staat zeer hoog op mijn to-do list voor mijn eerst volgende bezoek. Je kunt starten met een gids vanuit Juvasshytta op 1841 meter hoogte en hebt zo’n 6 a 7 uur nodig om de tocht te voltooien. Deze hike komt ook langs de Styggebreen gletsjer. Ook is er de mogelijkheid om vanaf Spiterstulen op 1104 meter hoogte te starten zonder gids, dan heb je zo’n 7 tot 9 uur nodig. De Galdhøpiggen kun je het beste in de maanden mei tot september beklimmen. Zorg dat je goed gekleed bent met genoeg eten en drinken bij je en bescherming tegen zowel hitte als kou.

Åndalsnes / Trollstigen / Geiranger
Afhankelijk van waar je verblijft, maar deze 3 highlights zijn in 1 dag te bezichtigen. Vanuit Høvringen is het een adembenemende rit naar Åndalsnes wat een klein stadje aan de voet van de toeristische Trollstigen is. Het is best een stuk rijden naar dit stadje dus is het wellicht aan te raden om hier even te stoppen, de benen te strekken en een kijkje te nemen in dit stadje gelegen aan het water.

Na een korte stop rij je een stukje terug en volg je de borden richting de Trollstigen, wat trollenroute betekent.  De Trollstigen telt elf haarspeldbochten en brengt je op een uitkijkpunt dat je een spectaculair uitzicht biedt op het dal waar je vandaan komt met verschillende watervallen langs de bergwanden. De Trollstigen is alleen in de zomermaanden geopend.

Trollstigen2

Als je na de Trollstigen verder rijdt en de weg volgt naar Geiranger kom je uit bij het Geirangerfjord dat sinds 2005 op de werelderfgoedlijst staat. Wanneer je aan de afdaling begint richting Geiranger moet je op de uitkijkpunten zeker uitstappen om de imposante fjord te bekijken. Geiranger zelf is een klein dorpje met een aantal gezellige horeca aangelegenheden. Als je deze hele tocht hebt gereden zul je inmiddels wel hongerig zijn dus is Geiranger de perfecte afsluiting voor een lange dag met veel mooie uitzichten.

Kortom, er is genoeg te beleven in het mooie Noorwegen. Ik hoop dat ik jullie heb kunnen inspireren dit land een bezoekje te brengen en wellicht zitten er nuttige tips tussen!

Door: Marijn Sneijder – Bronnen: visitnorway.combergwijzer.nlrondanegeopark.norugzaktrips.nlpilegrimsleden.no, fjellnorway.com – Foto’s: commons.wikimedia.orgcommons.wikimedia.orgen.wikipedia.orgen.wikipedia.orgcommons.wikimedia.orgno.wikipedia.orgfi.wikipedia.orgcommons.wikimedia.orgflickr.comcommons.wikimedia.orgno.wikipedia.orgen.wikipedia.orgen.wikipedia.orgen.wikipedia.orgcommons.wikimedia.orgflickr.comcommons.wikimedia.org